Krótka historia AirJapan dobiega końca

Historia Air Japan sięga 1990 roku, kiedy założone zostały linie lotnicze World Air Network, które od początku pełniły funkcję operatora wspierającego All Nippon Airways (ANA). Operator realizował przede wszystkim rejsy czarterowe i operacje wet lease, a jego działalność była ściśle podporządkowana potrzebom macierzystego przewoźnika. Po zmianie nazwy na Air Japan na początku lat 2000. spółka rozpoczęła regularne operacje pasażerskie, obsługując połączenia międzynarodowe w imieniu ANA, głównie na trasach azjatyckich. W kolejnych latach podmiot zależny stał się ważnym elementem zaplecza operacyjnego grupy, wykonując zarówno loty pasażerskie, jak i cargo, bez budowania własnej, rozpoznawalnej marki rynkowej.

„Rozsądny kompromis”

W ramach reorganizacji portfela marek, zarząd ANA Holdings zdecydował się na wykorzystanie Air Japan jako fundamentu nowego projektu handlowego. Tak powstała w 2022 roku marka AirJapan, pozycjonowana jako operator typu value carrier, lokując się pomiędzy tradycyjną ofertą All Nippon Airways a niskokosztowymi liniami lotniczymi Peach Aviation. Celem nowego tworu na japońskim rynku lotniczym było: zagospodarowanie cenowo wrażliwego popytu na trasach międzynarodowych, lepsze wykorzystanie floty boeingów 787, czy odpowiedź na rosnącą konkurencję ze strony azjatyckich przewoźników niskokosztowych i hybrydowych, zwłaszcza rodzimych linii ZIPAIR.

Operacje AirJapan koncentrowały się na lotnisku Tokio-Narita i obejmowały m.in. połączenia do Azji Południowo-Wschodniej i Korei Południowej. Produkt był uproszczony, ale zachowywał wybrane elementy znane z oferty ANA, co od początku rodziło pytania o jasność pozycjonowania marki. Przewoźnik oferował niższe ceny niż ANA, zachowując część standardów operacyjnych spółki-matki. Pomimo relatywnie nowoczesnej floty, projekt AirJapan funkcjonował w wymagającym otoczeniu rynkowym: ograniczona skala operacji, częściowe nakładanie się segmentów pomiędzy ANA, AirJapan i Peach, presja kosztowa związana z eksploatacją samolotów szerokokadłubowych w modelu zbliżonym do niskokosztowego, brak benefitów znany z operacji ANA.

Konkurencja z ZIPAIR

Kluczowym punktem odniesienia dla projektu AirJapan była działalność ZIPAIR Tokyo – przewoźnika należącego do grupy Japan Airlines. Obie linie operowały z tokijskiego lotniska Narita, korzystały z floty boeingów 787 Dreamliner i celowały w międzynarodowy ruch turystyczny oraz etniczny. Różnice ujawniły się jednak w samym fundamencie strategii. ZIPAIR od początku przyjął jednoznacznie niskokosztowy model long-haul, oparty na bardzo niskiej taryfie bazowej, agresywnym upsellingu [polityka sprzedażowa polegająca na oferowaniu np. droższych, rozbudowanych taryf biletowych] oraz wyraźnym rozdzieleniu usług dodatkowych.

Co istotne, przewoźnik zależny od Japan Airlines zaoferował także produkt a’la biznesowy „Zip Full-Flat”, pozwalający generować istotnie wyższe przychody na pasażera bez komplikowania struktury kosztowej. Linie lotnicze AirJapan, próbując zachować część standardów ANA, nie była w stanie zejść do poziomu kosztów ZIPAIR, a jednocześnie nie zaproponowała alternatywy premium. W efekcie w bezpośredniej rywalizacji o pasażera cenowego i komfortowego jednocześnie przegrywała na obu polach, podczas gdy ZIPAIR konsekwentnie budował skalę, rozpoznawalność i odporność finansową.

Rynkowa porażka

Projekt value carrier od All Nippon Airways opierał się na założeniu, że istnieje szeroka grupa klientów poszukujących „rozsądnego kompromisu”. Rynek pokazał jednak, że taka grupa jest znacznie mniejsza, niż zakładały prognozy, mimo że linie lotnicze środka rynku zadebiutowały w bardzo dobrym momencie – rynek lotniczy w Azji dynamicznie się odbudowywał po pandemii, notując szybki wzrost ruchu turystycznego. Słabe wyniki operacyjno-finansowe doprowadziły do podjęcie decyzji przez zarząd ANA Holdings o zakończeniu działalności marki AirJapan i stopniowym wygaszeniu operacji przewoźnika.

Samoloty oraz personel mają zostać wchłonięte przez struktury ANA, co wpisuje się w szerszą strategię upraszczania portfela marek i koncentracji na dwóch filarach: pełnoserwisowym – All Nippon Airways oraz niskokosztowym – Peach Aviation. Linie lotnicze AirJapan wykonają ostatnie komercyjne połączenia pod koniec sezonu zimowego, a dokładniej rzecz ujmując – 29 marca, kiedy „Liniowce Marzeń” zrealizują rejsy powrotne do Tokio-Narity z Bangkoku i Singapuru.